Na kursach przygotowujących do egzaminu na prawo jazdy uczą, że pierwszą czynnością jaką powinniśmy zrobić wsiadając do auta jest ustawienie odpowiedniej pozycji za kierownicą. Głównie zwracana jest uwaga na odległość kierownicy od kierowcy i na tym praktycznie kończy się to zagadnienie. Jednak jest to bardziej złożona kwestia, która bezpośrednio przekłada się na bezpieczeństwo jak i zdolność prowadzenia auta.
Prawidłowa pozycja za kierownicą
Omawiając aspekt pozycji kierowcy za kierownicą, należy od razu zaznaczyć, że nie ma idealnej pozycji, inna pozycja jest jeśli zależy nam na bezpieczeństwie, a inną pozycję przyjmiemy jeśli naszym celem jest jak najlepsze prowadzenie auta.
Bez względu na to czy będziemy się ścigać na torze czy podróżować w ruchu ulicznym to pozycja zawsze musi być wygodna, aby nie męczyła i nie rozpraszała uwagi kierowcy. To jak będziemy siedzieć za kierownicą jest kwestią indywidualną jednak są pewne wskazówki, które należy uwzględnić przy ustalaniu pozycji.
Pozycja i bezpieczeństwo
W ruchu ulicznym należy skupić się przedewszystkim na bezpieczeństwie, ulica to nie tor wyścigowy, na którym liczą się setne sekundy. Po drodze nie musimy również jeździć z głową przy szybie i patrzeć na 2 metry przed maskę pojazdu. Proszę zwrócić uwagę na pozycję kierowcy lewy dolny róg na załączonym obrazku.
Jest to pozycja znacznie zwiększająca szanse na przeżycie w momencie zderzenia. Oparcie fotela powinno być lekko pochylone i znajdować się jak najbliżej słupka B, który będzie nas chronił w przypadku uderzenia bocznego i dachowania. Kierowca opierając plecy o oparcie fotela powinien być w pozycji półleżącej. Siedzisko znacznie obniżone (ja obniżam max.), aby nad głową było jak najwięcej przestrzeni, kierownica natomiast powinna być odsunięta od kierowcy możliwie jak najdalej zapewniając jednocześnie komfort trzymania jej.
Taka pozycja nie zapewnia najlepszej widoczności, gdyż nie widzimy co znajduje się na kilka m przed samochodem, jednak należy zauważyć, że większość czasu autem podróżuje się z prędkościami od kilkunastu do kilkudziesięciu metrów na sekundę, więc to co jest kilka metrów przed autem nas nie interesuje, gdyż i tak nie zdążymy zareagować.
W przypadku jazdy na parkingu, w strefie zamieszkania, po wertepach itd., czyli tam gdzie musimy mieć dobrą widoczność wystarczy, że z naszej “bezpiecznej” pozycji się wyprostujemy, przyciągniemy się do kierownicy. W ten sposób w ułamku sekundy będziemy w miarę dobrze widzieć co znajduje się na kilka metrów przed autem.
Trzymając kierownicę w pozycji 3 – 9 i mając plecy oparte o fotel kąt między ramieniem, a przedramieniem ok. 120-150 stopni. Warto zaznaczyć, że zbyt wyprostowane ręce wpływają negatywnie na zdolność prowadzenia auta, szybciej się męczą, sterowanie nie jest zbyt precyzyjne, dlatego też trzeba mieć to na uwadze przy ustalaniu pozycji za kierownicą. Im kierownica dalej to w przypadku uderzenia czołowego jest mniejsza szansa uderzenia w nią głową. Ludzkie ciało pod wpływem sił występujących podczas zderzenia znacznie się rozciąga i bez problemu uderzy w coś co znajduje się od nas kilka kilkanaście centymetrów. Często w zderzeniach dosłownie centymetry decydują o tym czy ktoś przeżyje czy nie. Reasumując jest to takie ustawienie fotela i kierownicy, które niejako przedłuża strefę zgniotu.
Co do pedałów to powinniśmy znajdować się w takiej odległości, aby komfortowo nimi się posługiwać.
Poniżej jest film amerykańskiego instytutu ubezpieczeniowego, który porusza jak kluczowa jest prawidłowa pozycja za kierownicą w momencie wypadku.
Pozycja a prowadzenie auta
Jest to pozycja za kierownicą, która zwiększa zdolności prowadzenia auta, czyli kierownica stosunkowo blisko kierowcy, kąt przedramie ramię ok. 90 stopni, umożliwia to szybsze ruchy kierownicą wraz z lepszym wyczuciem jak również skraca czas reakcji. Siedzisko maksymalnie obniżone w celu lepszego czucia auta, natomiast oparcie fotela bardziej pionowo w celu lepszej widoczności. W autach wyścigowych bezpieczeństwo zapewnia wiele systemów jak np. klatka bezpieczeństwa, wzmocniona konstrukcja, kask, wielopunktowe pasy i inne. Ustawianie najbezpieczniejszej pozycji fotela kosztem prowadzenia auta byłoby w takim przypadku poważnym błędem.
W przypadku aut cywilnych, którymi poruszamy się na codzień, w doborze pozycji za kierownicą jesteśmy ograniczeni przez projektantów aut i co by nie pisać możliwości jakie nam oferują wyglądają tragicznie. Większość regulacji kierownicy czy fotela dodanych jest tylko po to aby widniało w ofercie. W rzeczywistości dysponując 2cm regulacją w tą czy w tamtą stronę nie ustalimy takiej pozycji jaką byśmy chcieli.