Sportowa zmiana biegów

Zmiana biegów jest niezwykle istotną czynnością, gdyż pozwala rozpędzać auto i utrzymywać silnik w optymalnym zakresie obrotów. O ile zmiana biegów jest uczona praktycznie na początku szkolenia na kierowcę to sportowa zmiana biegów powinna być uczona dopiero po osiągnięciu poziomu zaawansowanego.

Często można spotkać początkujących kierowców, którzy swą naukę sportowej jazdy rozpoczynają od sportowej zmiany biegów, zapewne dużą rolę odgrywa tutaj doświadczenie z cywilnej jazdy autem. Muszę się tutaj z nimi zgodzić, że zmiana biegów jest ważna, nawet bardzo, i właśnie dlatego! powinna być trenowana jako jeden z ostatnich elementów sportowej jazdy. Takie elementy jak powershifty (zmiany biegów przy pełnej mocy), heel-toe downshifty (redukcje z międzygazem) są niezwykle trudne do opanowania dla początkującego, gdyż wymagają wielu czynności naraz, a dają jedynie ułamki sekund na okrążeniu. Jednak co znacznie jest ważniejsze, najmniejszy błąd przy zastosowaniu tych technik niesie ze sobą poważne konsekwencje. W najlepszym przypadku można stracić kilka sekund, a zdarzają się takie sytuacje, że rozsypują się skrzynie biegów na skutek wrzucenia złego biegu lub auta lądują w rowie poprzez zablokowanie kół.

Upshift

Ekstremalny przykład czym może skończyć się pomyłka przy zmianie biegu

Zmiana biegu na wyższy, aby uzyskać najlepsze przyspieszenie należy utrzymywać obroty między maximum momentu obrotowego, a maksimum mocy. Zmiany biegów powinny być robione z wyczuciem i delikatnie, aby uniknąć pomyłki, która może mieć negatywne skutki jak również wpływa to na wydłużenie żywotności układu przeniesienia napędu. Drążkiem zmiany biegów jak i pedałem sprzęgła należy operować delikatnie i z wyczuciem. Wszelkie agresywne zmiany biegów, może i wzbudzają podziw u laików jednak niosą ze sobą duże ryzyko błędu, mocniejsze szarpnięcie dźwignią nie sprawi, że auto pojedzie szybciej.

Redukcja biegów

Nordshleife Porsche GT3 i przykład czym może się skończyć używanie redukcji biegu do hamowania przed zakrętem

Redukcja biegu jest bardzo często źle rozumiana przez początkujących kierowców. Wielu z nich podczas zbliżania się do zakrętu redukuje bieg w celu wytracenia prędkości. Redukcja biegu ma służyć zwiększeniu prędkości, a nie jej wytraceniu. Najpierw wytracamy prędkość hamulcami, następnie redukujemy bieg, żeby wystrzelić z zakrętu niczym z procy. Kolejnym błędem jaki daje się zauwżyć jest wjeżdżanie w zakręt z wciśniętym sprzęgłem i zmiana biegu w zakręcie. Jest to bardzo niebezpieczne, gdyż powoduje to wytracenie balansu auta. Bieg trzeba zmienić przed wejściem w zakręt.

Heel Toe Downshift

Czym może się skończyć pomyłka przy technice heel-toe downshift zwanej redukcja z międzygazem. Nissan 350z wpadł w poślizg i zaliczył bandę

Kolejny błąd przy redukcji z międzygazem, sprzęgło puszczone przy zbyt niskich obrotach silnika doprowadziło do zablokowania kół napędowych w efekcie Mistubiszi wyleciał z trasy
Tym razem porshaczek 911 GT3 zablokował ośkę podczas redukcji i wyrżnął w drzewo.

Redukcja biegu z międzygazem. Jest to technika zarezerwowana dla zaawansowanych kierowców i przeznaczona do stosowania wyłącznie w warunkach wyścigowych, tor lub rajd. Dawno temu kierowcy hamując przed zakrętem robili to w sposób klasyczny, najpierw wciskali pedał hamulca i gdy zmniejszyli prędkość do takiej z którą chcieli wejść w zakręt puszczali hamulec, wciskali sprzęgło i wrzucali odpowiedni bieg. Ale pewnego dnia pojawił się pewien młody bystrzak i stwierdził, że on może robić trzy czynności jednocześnie, w trakcie hamowania, będzie zmianiał biegi i, gdy osiągnie prędkość z którą będzie chciał wejść w zakręt to będzie miał już wrzucony odpowiedni bieg, dzięki czemu zaoszczędzi ułamek sekundy.

Kolejny przykład nieudanej redukcji z międzygazem. Tym razem Honda Civic i zablokowana przednia ośka i poszedł w krzaki

Redukcja biegu z międzygazem polega na tym, że prawą stopą mocno hamujemy, na granicy przyczepności i w trakcie tego hamowania redukujemy biegi. Jednak w trakcie zmiany biegu przy wciśniętym lewą stopą sprzęgle, należy piętą prawęj stopy dodać gaz i wyrównać obroty silnika z obrotami skrzyni biegów. Jeśli dodamy za mało gazu i obroty będą zbyt niskie lub zbyt późno puścimy sprzęgło przez co obroty spadną to nastąpi zablokowanie kół napędowych. Jeśli obroty będą zbyt wysokie to w momencie puszczenia sprzęgła samochód wyrwie do przodu, zwiększając drogę hamowania i wytrącając auto z balansu.

Stosowanie techniki redukcji z międzygazem (heel-toe downshift) często wymaga modyfikacji pedałów, aby móc jedną stopą obsługiwać dwa pedały jednocześnie.